قرار داد چیست + انواع قرارداد سال ۱۴۰۱

قرارداد چیست؟

هر نیروی کار یا کارفرمایی باید با مفهوم قرارداد و انواع آن آشنا باشد. به طور کلی قرارداد کار به صورت شفاهی یا کتبی بین کارگر و کارفرما منعقد می‌شود. به موجب این قرارداد کارفرما موظف به پرداخت حقوق به کارگر در ازای انجام فعالیتی مشخص در مدتی موقت یا غیرموقت می‌شود.

معمولا طرف کارفرما در این نوع قراردادها، اشخاص حقوقی و طرف کارگر اشخاص حقیقی هستند. با وجود این قرارداد هرگونه اختلاف یا سوءاستفاده از بین می‌رود. البته مشروعیت این نوع قراردادها بستگی به شروطی دارد که در ادامه به بررسی آنها هم خواهیم پرداخت.

1. قرارداد کار

قراردادهای کاری سند رسمی هستند که کلیه شرایط و جزئیات کار و آموزش حقوق و دستمزد تعیین شده و درخواست‌ها به صورت واضح مطرح شده‌اند. در صورتی که طرفین به توافق کامل برسند، توافق امضا می‌شود. قرارداد کار انواعی دارد که در ادامه به بررسی آنها هم می‌پردازیم.

• قرارداد دائم: 

  در این نوع قراردادها زمان مشخصی برای پایان فعالیت‌ها در نظر گرفته نمی‌شود. معمولا سازمان‌های دولتی از آنها استفاده می‌کنند. به این ترتیب فقط زمان شروع به فعالیت در آن ذکر شده و خبری از پایان خدمت نیست. این نوع قرارداد به مدت نامحدود بین کارفرما و کارمند امضا می‌شود. قراردادهای دائم برای کارگر مزایای زیادی دارند و باعث ایجاد امنیت شغلی می‌شوند.

  به طور کلی کارهایی که جنبه مستمر دارند، اگر مدت مشخصی در قرارداد ذکر نشود، قرارداد دائمی و غیرموقت محسوب می‌شوند. همانطور که اشاره کردیم مزایای این قرارداد برای کارگران بیشتر است؛ زیرا اخراج آنها هم سخت شده و کارفرما بدون دلیل موجه نمی‌تواند آنها را از کار اخراج کند. به همین دلیل این قرارداد بین کارفرماها محبوبیت زیادی ندارد و بالعکس کارگران از آن استقبال می‌کنند.

• قرارداد موقت: 

  یکی دیگر از انواع قرارداد کار از منظر مدت زمان فعالیت است که بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع قراردادها به دلیل سهولتی که دارند، بسیار مورد استقبال کارفرماها قرار می‌گیرند. در این نوع قراردادها زمان مشخصی برای شروع و پایان فعالیت وجود دارد. به این ترتیب کارگر موظف به انجام فعالیتی مشخص در زمان مشخص می‌شود.

  این نوع قراردادها هم قواعد و شروط خاص خود را دارند. به همین دلیل هم کارگر و هم کارفرما حق توافق بر سر قراردادها غیرمشروع و غیرقانونی را ندارند. از سوی دیگر کارفرما حق اخراج کارگر را در طول مدت قرارداد ندارد؛ مگر آن که دلیل موجهی داشته باشد.

• قرارداد ساعتی: 

  سهولت و مزایای این قراداد هم باعث شده استقبال بیشتر از آن صورت بگیرد. در این نوع قراردادها کارفرما و کارگر بر سر انجام فعالیتی مشخص در زمان محدود توافق می‌کنند. در این نوع قراردادها نیروی کار نیاز نیست به صورت تمام وقت در محل کار حضور داشته باشد. این نوع قرارداد به موجب ماده 35، 37 و 39 قانون کار به رسمیت و مشروعیت شناخته می‌شوند.

آشنایی با ویژگی‌های قرارداد کاری مناسب

هر نوع قراردادی که بین طرفین به امضا می‌رسد، باید ویژگی‌هایی را داشته باشد. قبل از این که این قرارداد منعقد شود، باید از نظر وجود ویژگی‌های خاصی بررسی شود؛ این ویژگی‌ها عبارتند از معوض بودن، معین بودن و غیرتشریفاتی بودن.

• معوض بودن: به این معنی که باید به صورت دقیق مشخص شود، کارگر در ازای انجام چه کاری و چه مقدار حقوق دریافت خواهد کرد. این کار و دریافت مبلغ به ازای آن، عوضین قرارداد محسوب می‌شوند.
• معین بودن: هنگام عقد این قرارداد، برخی قواعد، مثل بلوغ، اهلیت داشتن، سلامت عقل و ... رعایت شوند. به همین دلیل این نوع قراردادها معین و مشخص شمرده می‌شوند.
• غیرتشریفاتی بودن: قرارداد کاری هیچ گونه تشریفات خاصی برای انعقاد ندارد؛ برخلاف برخی قراردادها، ازجمله عقد نکاح. به این ترتیب هم به صورت شفاهی و هم به صورت کتبی قابل قبول است. با این حال توصیه می‌شود که از قراردادهای کتبی استفاده شود تا از بروز اختلافات جدی پیشگیری به عمل بیاید.

2.قرارداد پیمانکاری

معمولا از این نوع قراردادها برای پروژه‌های عمرانی و ساخت و ساز استفاده می‌کنند. البته به جز این موارد در زمینه‌های دیگری هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع قراردادها با قرارداد کار تفاوت زیادی ندارند. به موجب این قرارداد، کلیه عملیات یک پروژه برعهده پیمانکار گذاشته می‌شود. این نوع قرادادها شامل قوانین کار نمی‌شوند. با این حال مشمول بیمه تامین اجتماعی خواهند شد.

یکی از تفاوت‌هایی که قرارداد پیمانکاری با کار دارد این است که پیمانکار از کارفرما دستور نمی‌گیرد، بلکه به طور مستقیم اقدام به انجام فعالیت‌های محول شده می‌کند. کارفرما در این نوع قراردادها فقط می‌تواند هدف و خط مشی کلی را تعیین کند. به این ترتیب به صورت مستقیم نظارتی روی کار ندارد.

پیمانکاران در این نوع قراردادها آزادی عمل بیشتری دارند. با این حال تمام خواسته‌های کارفرما را هم باید اجرا کنند. در قرارداد پیمانکاری هم جزئیات حقوق و نحوه پرداخت آن هم باید به طور دقیق ذکر شود.

3. قرارداد مشاوره

قرارداد مشاوره عنوانی است که موضوعات وسیعی را در حیطه‌های مختلف می‌تواند در بر گیرد. در این نوع قرارداد یک طرف قرارداد خدمات مشاوره، کارفرما و طرف دیگر آن، متخصص حوزه خاص است. از نظر حقوقی قرارداد مشاوره‌ ممکن است در دو قالب ساعتی و پیمانکاری منعقد شود.

4. قرارداد بازاریابی

قرارداد بازاریابی قراردادی ست که بین اشخاصی که تمایل دارند کسب و کار خود را رونق دهند و بازاریابان منعقد می‌شود و از اجزای اصلی کسب و کارها محسوب می‌شود.

بررسی انواع قرارداد از نظر نوع استخدام

افرادی که به استخدام کارفرماها در می‌آیند از دو حالت خارج نیستند؛ یا برای سازمان دولتی کار می‌کنند یا خصوصی. به همین دلیل نوع استخدام در بستن قرارداد تاثیر مستقیم دارد. در ادامه با این دو نوع قرارداد بیشتر آشنا می‌شوید.

قرارداد کار دولتی

این نوع قراردادها بین کارگر و سازمان‌های دولتی منعقد می‌شود. در این نوع قراردادها دولت در نقش کارفرما ظاهر می‌شود. به این ترتیب کلیه قراردادهایی که در سازمان‌های دولتی امضا می‌شوند از این نوع هستند. البته خود قراردادهای دولتی هم به سه دسته قراردادی، رسمی و پیمانی تقسیم می‌شوند که هر کدام قوانین و مشخثات خاص خود را دارند.

قرارداد کار خصوصی

این نوع قراردادها بین کارگر و شرکت‌های غیردولتی منعقد می‌شود. اشخاص حقیقی که به استخدام شرکت‌های خصوصی درمی‌آیند از نظر قانونی کارگر بوده و تحت نظارت قانون کار قرار می‌گیرند. به این ترتیب از مزایای بیمه تامین اجتماعی هم بهره‌مند می‌شوند.

مشاوره قرارداد کار با موسسه محاسبان

پرواضح است که بسیاری از افراد اطلاعات و آگاهی‌های لازم را در زمینه عقد قرارداد نداشته باشند. به همین دلیل بهتر است از متخصصین این حوزه مشورت بگیرند و بهترین تصمیم‌ها را اتخاذ کنند. موسسه محاسبان به کلیه سوالات شما در زمینه انعقاد انواع قراردادها پاسخ می‌دهد. با اعتماد به این موسسه از بروز اختلافات جدی در آینده در امان خواهید بود. این موسسه برای مشاوره از زبده‌ترین افراد این حوزه بهره می‌برد.